سوال :اگر فردی از بچگی با نامحرمی مثلا دختر دایی خود بزرگ شده باشد و همدیگر را مثل خواهر و برادر می دانند و دوست دارند و حتی رازهای زندگی شان را با هم در میان می گذارند و هیچ و قصد و قرضی هم ندارند فقط به خاطر دوست داشتن فامیلی با هم صحبت می کنند آیا گناه دارد؟ و مثلا در بحث های مذهبی و سیاسی و اجتماعی با هم حرف می زنند لطفا شرح لازم را ارائه دهید.
------------------------------------------
پاسخ :از نظر دین اسلام ارتباط با نامحرم، هر چند با هم دختر دایی و پسر عمه باشند، باید محدود و در حد ضرورت و با رعایت اصول اخلاقی و شرعی و حفظ حجاب و عفت انجام گیرد، زیرا این محدودیت جنبه پیشگیری دارد؛ یعنی پیشگیری از گناه وا نحراف ولو در حد یک نگاه با قصد لذت باشد. خصوصا وقتی این دو نفر جوان و مجرد باشند، به دلیل این که انسان بعد از سن بلوغ به طور طبیعی و غریزی، به طرف جنس مخالف کشش پیدا می کند. به همین جهت جوانان مجرد باید بیشتر مواظب باشند. چنانچه در روایتی از امام علی(ع) رسیده که فرمودند: رسول خدا(ص) بر همه مردم چه مرد و چه زن سلام می کردند، ولی من بر زنان و دختران جوان سلام نمی کنم زیرا می ترسم. این کار (سبب ایجاد ارتباط با آنها شود) و انسان را به گناه بیندازد.
گرچه صحبت کردن با نامحرم در حد تعارفات معمولی اشکال ندارد ولی هنگامی که این دو نامحرم جوان و مجرد هستند باید احتیاط بیشتری کرد. همانطور که ایجاد ارتباط عاطفی و خلوت کردن با نامحرم نیز حرام است. علاوه بر این که پسر و دختر اگر در آینده تصمیم داشته باشند با هم ازدواج کنند، این گونه ارتباط های قبل از ازدواج، شیرینی و تازگی دوران عقد و نامزدی را از بین می برد یا کم می کند.
بنابراین , توصیه اکید ما این است که :
اولا", اگر ضرورتی ایجاب نمی کند حتی الامکان روابطی با نامحرم برقرار نشود و خواهران جوان در مقابل افراد نا محرم , رفتاری متکبرانه داشته باشند نه رفتاری صمیمانه . اینکه در احکام شرعی می فرمایند در غیر ضرورت مثلا" مکروه است مرد با زن هم صحبت شود, مخصوصا" مرد و زن جوان , به این دلیل است که چه بسا همین هم صحبت شدن ها, غرایز جنسی افراد را تحریک کند و یک الفت و محبت شهوانی بین مرد و زن ایجاد گردد و نقطه آغازی برای غوطه ور شدن در انحراف و فاسد شود.
ثانیا": در صورت ناچاری و ضرورت , روابط با نامحرم تا آنجا که به شکستن حریم احکام الهی منجر نشود, اشکالی ندارد. بنابراین , گفتگو و نگاه های متعارف بدون قصد لذت و ریبه , اشکالی ندارد. اما با این حال , حتی الامکان لازم است در برخورد و گفتگو, هنجارهای شرعی زیر رعایت شود:
1- از گفتگوهای تحریک کننده پرهیز شود.
2- از نگاه های آلوده و شهوانی خودداری شود.
3- حجاب شرعی رعایت شود.
4- قصد تلذذ و ریبه در کار نباشد.
5- دو نفر نامحرم در محیط بسته , تنها نمانند. بنابراین , سعی کنید خود را عادت دهید که :
1- در صحبت با نامحرم به او نگاه نکنید و به هیچ قسمتی از بدن او خیره نشوید و قسمت های باز و پوشیده برایتان کاملا" مساوی فرض شوند, این مسأله را با تکرار و تلقین باید ادامه دهید.
2- در همه حال , خدا را ناظر بر اعمال و رفتار خود بدانید و عفت و حیا را فراموش نکنید.
ضمنا برای اطلاعات بیشتر و دقیق تر به دو کتاب معرفی شده مراجعه کنید:
- احکام روابط زن و مرد، سید مسعود معصومی، انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم
- جوانان و روابط، ابوالقاسم مقیمی حاجی، مرکز مطالعات پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه قم